Emperyalizme askeri anlamda sıkılan ilk kurşun...




Emperyalizme askeri anlamda sıkılan ilk kurşun...

ALİ ÇETİNKAYA (D.1878, Afyonkarahisar - Ö. 21 Şubat 1949, İstanbul) 


Ebedi başkomutanımız Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK'ün yakın çalışma arkadaşı eski Bayındırlık Bakanı Ali Çetinkaya'yı 'KEL ALİ' ölüm yıldönümünde şükran ve rahmetle anıyoruz, ruhu şad olsun. 

Mondros Mütarekesi’nin yüz kızartan sonuçları gelmeye başladığı günlerde Ayvalık’ta 172. Alayın Kumandanlığını yapıyordu. 15 Mayıs 1919‘da İzmir’e asker çıkaran Yunanlılar, 28 Mayıs‘ta Ayvalık’a çıkmak istediler. İstanbul’dan gelen emir, “Bırakın çıksınlar!” biçiminde olmasına rağmen Ali Bey, Yunan’a ilk kurşunu atarak, mukavemeti ve böylece Milli Mücadeleyi resmen başlatıyordu. Ali Bey 1919 yılında yapılan seçim sonunda Afyonkarahisar Mebusu olarak, Osmanlı Mebusan Meclisi’ne girdi. Ancak kısa bir süre sonra İngilizler tarafından tutuklanarak, birçok vatansever aydın gibi Malta’ya sürüldü… Malta’dan kurtulup yurda döndüğünde TBMM açılmıştı ve Atatürk O’nu ve bazı arkadaşlarını bekliyordu. Doğal olarak Ali Bey’de birinci mecliste Afyonkarahisar Milletvekili olarak yerini aldı.




Ali Bey, fikir ayrılıkları dolu olan bu birinci mecliste, 1. gurupta yer aldı. 2. Mecliste Atatürk’ten yana olanların büyük çoğunluk sağlamalarında Ali Bey’in büyük payı oldu. 2. Mecliste Cumhuriyet Halk Partisi Programı ile Anayasa taslağının hazırlanmasında Kazım Karabekir, Ziya Gökalp, İsmail Canbolat, Yusuf Akçura, Ahmet Ağaoğlu ve Celal Bayar ile birlikte görev aldı. Uzun yıllar Halk Partisinin Grup Başkanlığı görevini sürdürdü… Doğudaki kürt isyanlardan sonra kurulan Ankara İstiklal Mahkemesi Başkanlığına getirildi.

16 Şubat 1934 Tarihinde Bayındırlık Bakanlığına seçildi. Ulaştırma İşlerinin Bayındırlıktan ayrılması üzerine oluşturulan Ulaştırma Bakanlığının, 3 Nisan 1939 tarihinde ilk bakanı oldu. Her iki bakanlıkta da büyük işler başardı. Bir çok yabancı kuruluşun millileştirilmesini sağladı.

Memleketin demir ağlarla örülmesinde onun payı büyük oldu. Soyadı Kanunu çıkınca Atatürk ona “ÇETİNKAYA” soyadını verdi. Zira Ayvalıkta düşman karşısında, gerçekten Çetin bir kaya olmuştu. Sonraları, adıyla, soyadıyla Ali Bey, yurdun çeşitli yerlerinde yaşatıldı.

#aliçetinkaya #ilkkurşun

Yorumlar